Dok prolazite kroz Debrc, mirno mestašce pored Vladimiraca od jedva 700 ljudi, teško vam je i zamisliti da je ovde, usred mačvanske ravnice, nekada bila prestonica Sremske Kraljevine, srednjovekovne srpske države, na čijem čelu je bio moćni srpski vladar Stefan Dragutin Nemanjić, unuk prvog srpskog kralja, Stefana Nemanjića.
Sve je ovde sada usporeno: ujutru, u 8 sati, na ulicama nema nikoga, a tek ponekad ovde prođe poneki automobil. Znatiželjni pogledi nas prate dok prilazimo najimpozantnijoj građevini u selu, jedinoj koja možda može da navede ka razmišljanju o Debrcu kao o nekada slavnom sedištu slavne države.
Lepa, čista, očuvana i naočita crkva odmah upada u oči svakome ko prođe ovude: dovršena je 1942. godine, i pripada Eparhiji šabačkoj Srpske pravoslavne crkve.
Posvećena je rimskom caru Konstantinu i njegovoj majci Jeleni, a podignuta je u spomen Stefanu Dragutinu, koji je mali Debrc zauvek upisao u istoriju Srbije, Evrope i sveta.
Sudbina Debrca upravo je nalik sudbini Srbije: veličanstveni i slavni srednji vek, pa zatim skoro 6 vekova tame i zaborava pod vlašću Osmanlija, a zatim ponovno uspostavljanje države i nacionalnog duha, krajem 19. i početkom 20. veka.
Ipak, 6 vekova je mnogo vremena, i u Debrcu danas postoji samo ova crkva, a manastir kralja Dragutina i njegova crkva Pokajnica, koji su nekad gospodarili njegovom prestonicom, egzistiraju samo u istorijskim spisima i ponekoj već zaboravljenoj legendi.
Baš je ovo mesto, Debrc, simbol velikog uspona srpske srednjovekovne države, pošto je 1267. godine otac Stefana Dragutina, kralj Uroš, otrgao od Ugara Mačvansku banovinu, i na njeno čelo postavio svog sina Stefana Dragutina. Ovim je počelo veliko širenje srpske države, koja je nepun vek kasnije postala najveća sila srednjovekovne Istočne Evrope.
Inače, hram Svetog cara Konstantina i majke mu carice Jelene počeo je da se gradi 1937. godine, a inicijator izgradnje je bio konjički pukovnik Voja Todorović, komandant vojnog okruga u Šapcu. Zemljište su poklonili, ostalo je zabeleženo, Dragoljub Novaković i Dragutin Živković.
Nažalost, 1939. godine ktitor Voja naprasno je umro, a crkva je ostala nedovršena. Ko zna da li bi ona ikada i bila završena da jednom prilikom iz Beograda za Šabac nije putovao dr Viktor Šipotovski, Rus, lekar iz Beograda.
Ugledavši nedovršenu crkvu, on je počeo da skuplja dorovoljne priloge da se ona dovrši.
Zahvaljujući Šipotovskom, crkva je potpuno dovršena 1942. i svečano osvećena na Petrovdan, za vreme nemačke okupacije.
U izgradnji su učestvovali seljaci iz Debrca i okoline uz nesebičnu pomoć darodavaca iz cele Srbije.
Ktitor Viktor Šipotovski je ubijen u vihoru građanskog rata 1944. godine, a telo mu počiva na groblju u Debrcu.
Crkva je građena u srpsko-vizantijskom stilu i nalazi se pored puta na samom ulazu u Debrc, sa obrenovačke strane.
Tekst je deo projekta „Sedam čuda Vladimiraca“ koji je sufinansirala Opština Vladimirci. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu ne izražavaju nužno stavove organa koji je dodelio sredstva.
(Come to Serbia)
